Page 214 - Türkiye İş Bankası 2012 Faaliyet Raporu

TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş.
31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Yıl Sonu Konsolide
Finansal Rapor
212 İŞ BANKASI
2012 FAALİYET RAPORU
VIII. Finansal Varlıklarda Değer Düşüklüğüne İlişkin Açıklamalar
Grup firmalarınca her bilanço döneminde, bir finansal varlık veya finansal varlık grubunun değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin ortada
tarafsız göstergelerin bulunup bulunmadığı hususu değerlendirilir. Anılan türden bir göstergenin mevcut olması durumunda ilgili değer
düşüklüğü tutarı tespit edilir.
Bir finansal varlık veya finansal varlık grubu, yalnızca ilgili varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden fazla olayın (zarar/
kayıp olayı) meydana geldiğine ve söz konusu zarar olayının (veya olaylarının) ilgili finansal varlığın veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde
tahmin edilebilen gelecekteki nakit akışları üzerindeki etkisi sonucunda değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin
bulunması durumunda değer düşüklüğüne uğrar ve değer düşüklüğü zararı oluşur. İleride meydana gelecek olaylar sonucunda oluşması
muhtemel kayıplar, olasılığın yüksekliğine bakılmaksızın muhasebeleştirilmez.
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlara ilişkin değer düşüklüğü zararı meydana gelmesi durumunda, ilgili zararın tutarı, gelecekteki tahmini
nakit akışlarının finansal varlığın orijinal faiz oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki fark
olarak ölçülmekte, söz konusu fark tutarının zarar olarak muhasebeleştirilmesi yoluyla da varlığın defter değeri azaltılmaktadır. Müteakip
dönemlerde, değer düşüklüğü tutarının azalması durumunda, daha önce muhasebeleştirilmiş bulunan değer düşüklüğü zararı iptal
edilmektedir.
Gerçeğe uygun değer üzerinden muhasebeleştirilen ve değer artış veya azalışları özkaynaklarda izlenen satılmaya hazır finansal varlıkların
değer düşüklüğüne uğraması durumunda, birikmiş kâr veya zarar kayıtları özkaynak kalemlerinden çıkarılarak dönem net kâr/zararında
gösterilmektedir. Zarar kaydı yapılan dönemi izleyen hesap dönemlerinde, varlığın gerçeğe uygun değerinde bir artış gerçekleşmesi
durumunda, varlığa ilişkin olarak kaydedilen zarar kaydı iptal edilmektedir.
Krediler, 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin
Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te yer alan esaslar çerçevesinde
sınıflandırılmakta ve izlenmektedir. İlgili mevzuat düzenlemeleri kapsamında, sorunlu hale geldiği kabul edilen kredi ve diğer alacakların
tamamı için özel karşılık ayrılmakta iken, cari yılın üçüncü çeyreğinden itibaren anılan yönetmelikte belirtilen asgari karşılık oranları dikkate
alınmak suretiyle de karşılık hesaplanabilmesi yönünde değişikliğe gidilmiştir. Grubun faaliyetleri arasında yer alan finansal kiralama ve
faktoring işlemlerine ilişkin alacaklar için ise 20.7.2007 tarih ve 26558 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Finansal Kiralama, Faktoring ve
Finansman Şirketlerince Alacakları için Ayrılacak Karşılıklara ilişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” kapsamında özel karşılık ayrılmaktadır.
Ayrılan özel karşılıklar gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Aynı yıl içinde serbest kalan karşılıklar, “Karşılık Giderleri” hesabına alacak kaydedilmek
suretiyle, geçmiş yıllarda ayrılan karşılıkların serbest kalan bölümü ise “Diğer Faaliyet Gelirleri” hesabına aktarılarak muhasebeleştirilmektedir.
Özel karşılıkların dışında, Ana Ortaklık Banka ve Gruba bağlı finansal kuruluşlar kredi ve diğer alacakları için genel kredi karşılığı da
ayırmaktadır.
IX. Finansal Araçların Netleştirilmesine İlişkin Açıklamalar
Finansal varlıklar ve yükümlülükler, yasal olarak netleştirme hakkının var olması, net olarak ödenmesi veya tahsilinin mümkün olması ya da
varlığın elde edilmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesinin eş zamanlı olarak gerçekleşebilmesi halinde, bilançoda net değerleri ile gösterilir.
X. Satış ve Geri Alış Anlaşmaları ve Menkul Değerlerin Ödünç Verilmesi İşlemlerine İlişkin Açıklamalar
Repoya konu olan menkul kıymetler Grup portföyünde tutuluş amaçlarına göre “Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarara Yansıtılan Finansal
Varlıklar”, “Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar” veya “Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar” portföylerinde sınıflandırılmakta ve ait oldukları
portföyün esaslarına göre değerlemeye tabi tutulmaktadırlar.
Repo sözleşmeleri karşılığında elde edilen fonlar pasifte “Repo İşlemlerinden Sağlanan Fonlar” hesaplarında izlenmekte, repo anlaşmaları
ile belirlenen satım ve geri alım fiyatları arasındaki farkın döneme isabet eden kısmı için iç verim yöntemine göre gider reeskontu
hesaplanmaktadır.
Ters repo işlemleri, “Ters Repo İşlemlerinden Alacaklar” hesabında muhasebeleştirilmektedir. Ters repo anlaşmaları ile belirlenen alım ve geri
satım fiyatları arasındaki farkın döneme isabet eden kısmı için iç verim yöntemine göre gelir reeskontu hesaplanmaktadır.
XI. Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıklar ile Bu Varlıklara İlişkin Borçlar Hakkında Açıklamalar
Satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılma kriterlerini sağlayan varlıklar, defter değerleri ile satış için katlanılacak maliyetler
düşülmüş gerçeğe uygun değerlerinden düşük olanı ile ölçülür ve bu varlıklar bilançoda ayrı olarak sunulur. Bir varlığın satış amaçlı elde
tutulan varlık olarak sınıflandırılabilmesi için ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) bu tür varlıkların (veya elden çıkarılacak
varlık grubunun) satışında sıkça rastlanan ve alışılmış koşullar çerçevesinde derhal satılabilecek durumda olması ve satış olasılığının yüksek
olması gerekir. Satış olasılığının yüksek olması için uygun bir yönetim kademesi tarafından, varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun)
satışına ilişkin bir plan yapılmış ve alıcıların tespiti ile planın tamamlanmasına yönelik aktif bir program başlatılmış olmalıdır. Ayrıca, varlık
(veya elden çıkarılacak varlık grubu) gerçeğe uygun değeriyle uyumlu bir fiyat ile aktif olarak pazarlanıyor olmalıdır. Çeşitli olay veya koşullar
satış işleminin tamamlanma süresini bir yıldan fazlaya uzatabilir. Söz konusu gecikmenin işletmenin kontrolü dışındaki olaylar veya koşullar
nedeniyle gerçekleşmiş ve işletmenin ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satışına yönelik satış planının devam etmekte
olduğuna dair yeterli kanıt bulunması durumunda bahse konu varlıklar satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılmaya devam edilir.