6
İŞ BANKASI
FAALİYET RAPORU
2010
86 Yılın Öyküsü…
İlkler, Yenilikler
1924 – 1930
1931 – 1940
1951 – 1960
1971 – 1980
Tasarruf alışkanlığı yaratır
Cumhuriyetin ilk milli bankası olarak
1 milyon TL sermaye, 2 şube ve 37
çalışan ile kurulan İş Bankası,
sermaye birikiminin zayıf olduğu
Cumhuriyetin ilk yıllarında
ülkenin ekonomik gelişmesinde ve
sanayileşme hamlesinde önemli
görevler üstlenmiştir.
İş Bankası, 1928 yılında Türkiye’de
tasarruf alışkanlığı yaratmak ve
yaygınlaştırmak amacıyla Türk
toplumuna ilk kumbarayı sunar. En
küçük tasarrufu dahi değerlendirmek
ve kalkınmaya aktarmak üzere
kurulan İş Bankası, Türk toplumunda
tasarruf bilincinin yerleşmesi ve
gelişmesinde büyük rol oynar.
1925 yılında, İş Bankası sigortacılık
alanında faaliyet göstermek üzere
Türkiye’nin ilk ulusal sigorta şirketi
olan Anadolu Anonim Türk Sigorta
Şirketi’ni kurar. 1929 yılında,
ilk reasürans şirketi olan, Milli
Reasürans T.A.Ş., Türkiye’de faaliyette
bulunan sigorta şirketlerinin yurt
içinde reasürans devirlerini yürütmek
amacıyla, bir İş Bankası iştiraki
olarak kurulur.
Dünyaya açılır
Yurdun dört bir yanında şubeleşmeye
ve büyümeye başlayan İş Bankası,
1932 yılında Almanya’nın Hamburg
ve Mısır’ın İskenderiye şehirlerinde
şube açarak, yurt dışında şube açan
ilk Türk bankası olur. İş Bankası’nın
yurt içi ve yurt dışı şube örgütünün
genişlemesiyle beraber 1940 yılında
çalışan sayısı da 799’a ulaşır.
Ülkenin temel cam ürünleri
gereksinimini karşılamak amacıyla
ilk cam üretim tesisi, Atatürk’ün
direktifleriyle 1935 yılında, İş
Bankası tarafından Paşabahçe’de
kurularak Şişecam Topluluğu’nun
temelleri atılır.
Temel sanayi sektörlerine
iştirakleri aracılığıyla kaynak
sağlar
1943’te tasarruf mevduatı büyüklüğü
Türkiye’deki toplam tasarruf
mevduatının %34’üne ulaşan
İş Bankası imalat sanayinin gelişmesi
için sağladığı kaynakları artırır.
İş Bankası, kalkınmayı desteklemek
ve özel sektör sanayi yatırımlarını
finanse etmek üzere 1950 yılında
kurulan, ilk özel sermayeli yatırım
ve kalkınma bankası olan Türkiye
Sanayi ve Kalkınma Bankası A.Ş.’nin
(TSKB) yaklaşık %20 hisseyle kurucu
ortakları arasında yer alır.
Çiftçiye bankacılık hizmeti
götürmek amacıyla şube
ağını genişletir
Büyüyen tarımsal faaliyet
ve üretim sonucu çiftçinin
artan ihtiyaç ve beklentilerini
karşılamak üzere İş Bankası, şube
ağını ülke genelinde genişletir.
1951 yılında 81 olan şube sayısı,
1960’ta 244’e ulaşır.
1950’lerin sonuna yaklaşıldığında,
bilanço büyüklüğü, kredi ve
mevduat tutarları açısından
İş Bankası’nın özel bankalar
arasındaki payı %50’ye ulaşmıştır.
Sermaye piyasasının
gelişimine katkı sağlar
1972 yılında İş Bankası’nın tasarruf
mevduatı pazar payı tüm bankalar
arasında yaklaşık %25’e, özel sektör
bankaları arasında ise yaklaşık
%40’a ulaşır.
Çalışma hayatının ayrılmaz
bir parçası haline gelen eğitim
faaliyetlerinin düzenli bir yapıya
kavuşması için 1972 yılında kurulan
Eğitim Müdürlüğü ile İş Bankası
bu alana yatırım yapan ilk Türk
bankası olur.
Türkiye’de kuruluşundan itibaren
sanayinin kalkınmasını destekleyen
İş Bankası, 1974 yılında Türk
sermaye piyasalarının gelişimini
desteklemek için kolları sıvar ve
bünyesinde Menkul Kıymetler Grup
Müdürlüğü’nü faaliyete geçirir.
Türkiye’de bir banka bünyesinde ilk
kez menkul kıymet alım satımını
başlatır.
İlerleyen yıllarda, Menkul
Kıymetler Müdürlüğü Türkiye’de
ilk özelleştirme işlemine aracılık
eder, ilk yatırım fonunu ve ilk A
tipi yatırım fonunu kurar ve ilk
kaydi altın satışını gerçekleştirir. İş
Bankası yatırım hesabı sistemi ile
sermaye piyasasının tüm araçları
yurt çapında küçük yatırımcıya
ulaştırılır.
1976 yılında 750’yi aşkın şubesiyle
faaliyet gösteren İş Bankası,
Ankara’daki yeni Genel Müdürlük
binasına taşınır.
1980 yılına gelindiğinde, 850’nin
üzerinde şube ile Türkiye’de
en az bir İş Bankası şubesinin
bulunmadığı hiçbir il kalmaz.
1941 – 1950
Örgütsel yapısını
sağlamlaştırır
İş Bankası, sermaye artırımlarıyla
mali bünyesini güçlendirir. 1960’lı
yılların sonunda İş Bankası’nın
sermayesi 40 milyon TL’ye ulaşır.
Ülke sanayisinin orta vadeli
işletme finansmanı ihtiyacını
karşılamak üzere 1963’te kurulan
Sınaî Yatırım ve Kredi Bankası’nın
%64 hisseyle kurucu ortağı olur.
Örgütsel gelişimine hız veren İş
Bankası, şube ağını genişletmenin
yanı sıra bünyesinde, 1960’ların
sonlarında Sosyal Hizmetler ve
Halkla İlişkiler Müdürlükleri ile
Otomasyon Merkezlerini faaliyete
geçirir.
1961 – 1970