Finansal Bilgiler ve Risk Yönetimi
121
İş Bankası
2013 Faaliyet Raporu
TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş.
31.12.2013 Tarihli Konsolide Olmayan Finansal Rapor
XVIII. Vergi Uygulamalarına İlişkin Açıklamalar
1. Kurumlar Vergisi
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32. maddesi uyarınca, kurumlar vergisinin hesaplanmasında %20 oranı dikkate
alınmaktadır. İlgili kanun gereği üçer aylık dönemler itibarıyla Gelir Vergisi Kanunu’nda belirtilen esaslara göre ve kurumlar vergisi
oranında geçici vergi hesaplanmakta ve ödenmektedir. Söz konusu geçici vergi ödemeleri cari vergilendirme döneminin kurumlar
vergisine mahsup edilmektedir. Cari vergilendirme döneminin kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere, 2013 yılına ilişkin geçici
vergi, 2014 yılı Şubat ayında ödenecektir.
Vergi gideri, cari vergi ve ertelenmiş vergi giderinin toplamından oluşur. Cari döneme ilişkin vergi yükümlülüğü, dönem kârının
vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kâr, diğer dönemlerde vergilendirilebilen veya indirilebilen gelir veya gider
kalemleri ile vergilendirilemeyen veya indirilemeyen kalemleri hariç tuttuğundan, gelir tablosunda belirtilen kârdan farklılık gösterir.
Ödenecek cari vergi tutarları peşin ödenen vergi tutarlarıyla netleştirilerek finansal tablolarda gösterilmektedir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu hükümleri çerçevesinde, asgari 2 tam yıl süreyle aktifte tutulan iştirak hisseleri ile taşınmazların
satışından doğan kazançların %75’i, Kanun’da öngörüldüğü şekilde sermayeye eklenmeleri veya 5 yıl süreyle pasifte özel bir fon
hesabında tutulmaları şartıyla, vergiden müstesna tutulmaktadır.
2. Ertelenmiş Vergi
Ertelenen vergi varlığı veya yükümlülüğü, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı
hesabında dikkate alınan tutarlar arasında ortaya çıkan geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi
oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenen vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü
için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kâr elde etmek suretiyle söz
konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Bankaca ileride doğması muhtemel riskler
için ayrılan serbest karşılıklar vergi matrahına dahil edilmekte, ertelenmiş vergi hesaplamasına ise konu edilmemektedir. Şerefiye
veya işletme birleşmeleri dışında varlık veya yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınmasından dolayı oluşan ve hem ticari hem
de mali kâr veya zararı etkilemeyen geçici zamanlama farkları için ertelenen vergi yükümlülüğü veya varlığı hesaplanmamaktadır.
Ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri, her bir bilanço tarihi itibarıyla gözden geçirilir. Ertelenen vergi varlığının bir kısmının
veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kâr elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde,
ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır.
Ertelenmiş vergi, varlıkların oluştuğu veya yükümlülüklerin yerine getirildiği dönemde geçerli olan vergi oranları üzerinden
hesaplanır ve gelir tablosuna gider veya gelir olarak kaydedilir. Bununla birlikte, ertelenen vergi, aynı veya farklı bir dönemde
doğrudan özkaynak ile ilişkilendirilen varlıklarla ilgili ise doğrudan özkaynak hesaplarında muhasebeleştirilir.
Ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü finansal tablolarda netleştirilmek suretiyle gösterilmektedir.
3. Yurt Dışı Şubelerin Faaliyette Bulundukları Ülkelerdeki Vergi Uygulamaları
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (K.K.T.C.)
K.K.T.C. vergi mevzuatı gereğince kurum kazançları ayrı ayrı olmak üzere %10 oranında kurumlar vergisi ve %15 oranında gelir
vergisine tabidir. Kurumların vergi matrahları, K.K.T.C. mevzuatı çerçevesinde indirimi mümkün olmayan giderlerin ticari kazanca
ilavesi, istisna ve indirimlerin ise düşülmesi suretiyle tespit edilmektedir. Gelir vergisi Haziran ayında, kurumlar vergisi ise Mayıs ve
Ekim aylarında olmak üzere iki taksit halinde ödenmektedir. Öte yandan, kurumların K.K.T.C.’deki faiz vb. gelirleri üzerinden stopaj
ödemesi gerçekleştirilmektedir. Söz konusu stopaj ödemeleri ödenecek kurumlar vergisinden mahsup edilmekte, stopaj tutarının
ödenecek kurumlar vergisinden büyük olması halinde ise aradaki fark ödenecek gelir vergisinden düşülmektedir.
İngiltere
İngiltere’de kurum kazançları %23 oranında kurumlar vergisine tabidir. Söz konusu oran, kurumların ticari kazancına vergi yasaları
gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi ile istisna ve indirimlerin uygulanması neticesinde bulunacak vergi
matrahına uygulanmaktadır. Diğer yandan, ilgili yıla ait vergi matrahı, ilgili ülke mevzuatı uyarınca hesaplanan belirli bir rakam
üzerinde kalır ise kurumlar vergisi ilgili yılın Temmuz, Ekim ve takip eden yılın Ocak ve Nisan aylarında geçici vergi olarak 4 taksit
halinde ödenmekte, söz konusu geçici vergiler, ilgili yılı izleyen ikinci yılın Ocak ayı sonuna kadar kesinleşen kurumlar vergisine
mahsup edilmektedir. Diğer taraftan, vergi matrahı bahsedilen hesaplama sonucunda belirlenen rakamın altında kalır ise kurumlar
vergisi kârın elde edildiği yılı izleyen ikinci yılın Ocak ayı sonuna kadar ödenmektedir.
