TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş.
31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Yıl Sonu Konsolide
Finansal Rapor
236
İŞ BANKASI
2012 FAALİYET RAPORU
VI. Faiz Oranı Riskine İlişkin Açıklamalar
Faiz oranı riski, faiz oranlarında meydana gelen dalgalanmaların, faize duyarlı varlık, yükümlülük ve bilanço dışı işlemleri üzerinde
meydana getirebileceği değer düşüşü olarak tanımlanmaktadır. Bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz riskinin ölçümünde standart
faiz şoklarının Ana Ortaklık Banka’nın bilanço içi ve dışı faize duyarlı hesaplarının ekonomik değerleri üzerindeki etkisini dikkate alan bir
yaklaşım kullanılırken, alım-satım hesaplarında izlenen faize duyarlı finansal enstrümanlara ilişkin faiz riski ise piyasa riski kapsamında
değerlendirilmektedir.
Faiz oranı riskinin Ana Ortaklık Banka’nın varlık ve yükümlülükleri üzerindeki olası etkileri, piyasa gelişmeleri, genel ekonomik durum ve
beklentiler paralelinde Aktif-Pasif Komitesi’nde ele alınmakta, gerektiğinde riskin azaltılmasına yönelik önlemler alınmaktadır.
Ana Ortaklık Banka’nın piyasa riskine maruz varlık ve yükümlülükleri dışında kalan bilanço içi ve dışı faize duyarlı hesapları, Yönetim Kurulu
tarafından aktif-pasif yönetimi riski politikası çerçevesinde belirlenmiş bulunan yapısal faiz oranı riskinin özkaynağa oranı üzerindeki
limitler ile izlenmekte ve kontrol edilmektedir. Ayrıca söz konusu riskin yönetilmesinde ortalama vade açıklarının seyri ile tarihsel veriler ve
beklentiler doğrultusunda oluşturulan senaryo analizlerinden de yararlanılmaktadır.
Faiz oranı duyarlılığı:
Bu bölümde Grubun gerek alım-satım hesapları gerekse bankacılık hesaplarında izlenen tüm varlık ve yükümlülüklerinin faiz oranlarındaki
olası değişim karşısındaki duyarlılığı bütüncül bir yaklaşımla analize konu edilmiştir. Söz konusu analiz yıl sonu itibarıyla gerçekleşen vade
yapısı ve bakiyelerin tüm yıl boyunca aynı kaldığı varsayımı altında YP ve TP faiz oranlarında yaşanan birer puanlık değişimlerin bir yıllık süre
zarfında Grubun gelir hesapları ile özkaynaklarını nasıl etkilediğini göstermektedir.
Grubun faiz oranı duyarlılığının hesaplanması sırasında, piyasa değeri ile değerlenen aktif ve pasif kalemlerin kâr/zararı; cari portföy değeri ile
faiz şoku uygulanmış iskonto eğrileri kullanılarak hesaplanan portföy değeri arasındaki farka ilgili portföyün yeniden fiyatlanması nedeniyle 1
senelik süre zarfında ilave olarak elde edilecek/mahrum kalınacak faiz gelirinin eklenmesi/düşülmesi suretiyle belirlenmektedir.
Diğer taraftan, cari piyasa fiyatı ile değerlenmeyen varlık ve yükümlülüklere ilişkin kâr/zarar hesaplaması yapılırken sabit faizli varlık
ve yükümlülüklerin vadelerinin sonunda, değişken faizli varlık ve yükümlülüklerin ise yeniden fiyatlama dönemleri sonunda faiz şoku
sonrasında oluşan piyasa faiz oranlarından yenileneceği varsayılmıştır.
Bu kapsamda, raporlama tarihinde TP ve YP faiz oranlarında 1 puan artma/azalma olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması
durumunda Grubun bir yıl sonraki kârında ve özkaynağında meydana gelecek değişime aşağıda yer verilmiştir.
Faiz Oranındaki Değişim
(1)
Kâr/Zarar Üzerindeki Etki
(2)
Özkaynak Üzerindeki Etki
(3)
TP
YP
(4)
Cari Dönem
Önceki Dönem
Cari Dönem
Önceki Dönem
1 puan artış
1 puan artış
-42.333
-8.704
-613.617
-432.635
1 puan azalış
1 puan azalış
64.876
54.620
672.686
468.226
(1) Yukarıda belirtilen kâr/zarar ve özkaynak üzerindeki etkiler vergi etkisi düşülmeden önceki değerleri ile ifade edilmiştir.
(2) Kâr/Zarar üzerindeki etki önemli ölçüde Grubun sabit faizli yükümlülüklerinin ortalama vadesinin sabit faizli varlıklarının ortalama vadesinden kısa olmasından kaynaklanmaktadır.
(3) Özkaynak üzerindeki etki Grubun Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar kaleminde izlenmekte olan menkul kıymetlerinin gerçeğe uygun değerindeki değişimden kaynaklanmaktadır.
(4) Her iki dönemde de Libor oranlarının düşük seviyelerde seyretmesi nedeniyle, bazı vade dilimlerinde YP faiz oranlarına uygulanan negatif yönlü şok belirtilen oranların altında kalmıştır.