Türkiye İş Bankası A.Ş.
31.12.2015 Tarihli Konsolide Finansal Rapor
190 İş Bankası
2015 Faaliyet Raporu
İçsel sermaye yeterliliği değerlendirme süreci kapsamında içsel sermaye gereksiniminin cari ve gelecek faaliyetler açısından yeterliliğinin değerlendirilmesi amacıyla
uygulanan yaklaşıma ilişkin bilgiler:
Grup tarafından, bilanço içi ve bilanço dışı varlık ve yükümlülüklerden kaynaklanan finansal riskler ile faaliyetler nedeniyle maruz kalınan finansal olmayan risklerden kaynaklanabilecek
zararlara karşı gereksinim duyulan sermaye düzeyinin belirlenmesi ve söz konusu düzeyin, yasal ve içsel olarak belirlenmiş olan asgari seviyeler dikkate alınarak sürekliliğinin temini ve
izlenmesi süreci “Sermaye Yeterliliği Politikası” çerçevesinde yürütülmektedir.
Grup tarafından sermaye yeterlilik seviyesi; ekonomik konjonktür, risk faktörleri, bilanço yapısı ve büyüklüğü, karlılık, temettü politikası gibi unsurlarda meydana gelebilecek olası
değişimler de dikkate alınarak analiz edilmekte ve izlenmektedir. Sermaye yeterlilik seviyesine yönelik olarak ileriye dönük bir bakış açısıyla gerçekleştirilen analiz ve projeksiyon
çalışmaları, Grubun planlama ve karar alma süreçlerinde dikkate alınmaktadır.
İçsel sermaye yeterliliği değerlendirme süreci (İSEDES), yasal sermaye yeterliliğinin değerlendirilmesinin yanı sıra, Grubun maruz kaldığı riskleri dahili bir perspektifle belirlemesini ve söz
konusu risklere karşılık sahip olması gereken sermaye miktarını ileriye dönük bir bakış açısıyla kendi usul ve yöntemleri çerçevesinde değerlendirmesini de kapsamaktadır. Bahse konu
süreç; sermayenin normal koşullardaki yeterliliğinin değerlendirilmesi ile olumsuz ve aşırı olumsuz durum stres koşulları altında alınabilecek muhtelif yönetim aksiyonları çerçevesinde
yapılan değerlendirmeleri ihtiva etmektedir.
Grubun içsel sermaye yeterliliğinin değerlendirilmesi sırasında; yasal sermaye yeterliliği kapsamında yer alan kredi riski, piyasa riski ve operasyonel risklere ilave olarak ölçülülük ilkesi
çerçevesinde Grubun risk profilini etkileyen önemli ve sayısallaştırılabilir nitelikteki diğer riskler için de Grubun yapısı, ihtiyaçları ve yetkinlikleriyle uyumlu bir şekilde tesis edilen ölçüm
yöntemleri çerçevesinde sermaye gereksinimi hesaplanmaktadır.
II. Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar
1.
Kredi riski, işlemin karşı tarafının Banka ve konsolidasyon kapsamındaki şirketlerle yaptığı sözleşmenin gereklerine uymayarak, yükümlülüğünü kısmen ya da tamamen zamanında
yerine getirememesinden ya da getirmemesinden dolayı Grubun zarara uğrama ihtimali olarak tanımlanır.
Banka ve konsolidasyon kapsamındaki bankalar ve finansal kuruluşlar plasman çalışmalarını faaliyet gösterdikleri ülkelerin yasal düzenlemeleri ile tanımlanan kredi sınırlamalarına
uygun olarak yürütmektedir.
Ana Ortaklık Banka’nın yürürlükteki mevzuat tarafından tanımlanmış kredi riski sınırlamaları karşısındaki durumu Yönetim Kurulunca izlenir. Bu çerçevede, Risk Gruplarına ve Banka’nın
da yer aldığı Banka Risk Grubuna kullandırılan krediler, büyük krediler ve ortaklık paylarına ilişkin sınırlamalar, solo ve konsolide bazda hesaplanan özkaynak büyüklüğüne bağlı olarak
belirlenmiş bulunan sınırlara göre izlenmektedir.
Kredi müşterilerinin risk limitleri, yasal mevzuata uygun olmak koşuluyla, Şubeler, Bölge Müdürlükleri, Krediler Bölümleri, Kredilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcıları, Genel Müdür,
Kredi Komitesi ve Yönetim Kuruluna ait kredilendirme yetki limitleri çerçevesinde, kredi müşterilerinin finansal durumlarına ve kredi ihtiyaçlarına göre tahsis edilmekte, gerekli
görülmesi durumunda söz konusu limitler değiştirilebilmektedir. Borçlular lehine tahsis edilmiş tüm ticari nitelikli kredi limitleri bir yılı aşmayacak periyotlarla revize edilmektedir. Ayrıca,
günlük olarak yapılan işlemlere ilişkin risk limitleri ve dağılımları günlük olarak izlenmektedir. Buna ilave olarak, karşılaşılabilecek kredi riskini asgari düzeye indirebilmek amacıyla toplam
plasmanın oransal olarak önemli bir kısmını oluşturan borçlu ve borçlu grupları özel temerküz uygulaması kapsamında risk sınırlamasına tabi tutulmaktadır.
Kredi müşterilerinin coğrafi dağılımı, ülkemiz sınai ve ticari faaliyetlerinin yoğunlaşmasına paralel coğrafi dağılıma uygundur. Kredi müşterilerinin sektörel dağılımı dönemsel olarak
izlenmekte olup, sektörel anlamda bir risk yoğunlaşmasını önlemeye yönelik olarak sektörel risk limitleri oluşturulmuştur.
Kredi müşterilerinin kredi değerlilikleri düzenli aralıklarla izlenmekte, bu amaca yönelik olarak geliştirilmiş derecelendirme ve skorlama modelleri kullanılmakta, alınan hesap durumu
belgelerinin ilgili mevzuatta değinilen şekilde denetlenmiş olması sağlanmaktadır.
Ana Ortaklık Banka ve finansal kuruluşlarınca kredilerin teminata bağlanmasına özen gösterilmektedir. Kredilerin büyük bir bölümü gayrimenkul ve menkul rehni, ticari işletme rehni,
kambiyo senedi ve diğer likit kıymetlerin teminata alınması, banka teminat mektupları ve diğer kişi ve kuruluşların kefaletinin kabul edilmesi suretiyle teminatlandırılmıştır.
Tahsili gecikmiş ve değer kaybına uğramış krediler, 01.11.2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi
ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te yer alan esaslar çerçevesinde sınıflandırılmaktadır. Bunlara ilişkin muhasebe uygulamaları ile karşılık
yöntemlerine ilişkin detaylı açıklamalara, Üçüncü Bölüm VIII no.lu dipnotta yer verilmiştir.
Kredi riski azaltımının etkileri dikkate alınmaksızın mahsup işlemleri sonrası maruz kalınan risklerin toplam tutarı ile farklı risk sınıfları ve türlerine göre ayrıştırılmış risklerin ilgili döneme
ilişkin ortalama tutarlarına aşağıda yer verilmiştir.
Kredi Riskine Esas Tutar
(1)
Cari DönemRisk Tutarı
Ortalama Risk Tutarı
(2)
Risk Sınıfları
Merkezi yönetimlerden veya merkez bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar
82.920.225
81.126.853
Bölgesel yönetimlerden veya yerel yönetimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar
49.039
35.233
İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar
381.019
261.686
Çok taraflı kalkınma bankalarından şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar
523
643
Uluslararası teşkilatlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar
Bankalar ve aracı kurumlardan şarta bağlı olan ve olmayan alacaklar
18.349.577
18.111.997
Şarta bağlı olan ve olmayan kurumsal alacaklar
150.730.990
150.439.868
Şarta bağlı olan ve olmayan perakende alacaklar
47.148.605
46.671.578
Şarta bağlı olan ve olmayan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar
34.070.440
27.991.699
Tahsili gecikmiş alacaklar
1.028.368
884.749
Kurulca riski yüksek olarak belirlenen alacaklar
14.341.249
15.230.287
İpotek teminatlı menkul kıymetler
Menkul kıymetleştirme pozisyonları
Bankalar ve aracı kurumlardan olan kısa vadeli alacaklar ile kısa vadeli kurumsal alacaklar
Kolektif yatırım kuruluşu niteliğindeki yatırımlar
229.251
206.407
Diğer alacaklar
19.121.533
16.390.677
(1)
Krediye dönüşüm sonrası kredi riski azaltımı öncesi risk tutarlarına yer verilmiştir.
(2)
Ortalama risk tutarı, cari dönemde üçer aylık olarak hazırlanan raporlardaki risk tutarlarının aritmetik ortalaması alınarak tespit edilmiştir.
