Türkiye İş Bankası A.Ş.
31.12.2015 Tarihli Konsolide Finansal Rapor
201
Finansal Bilgiler ve Risk Yönetimi
Faiz oranı duyarlılığı:
Bu bölümde Grubun gerek alım-satım hesapları gerekse bankacılık hesaplarında izlenen tüm varlık ve yükümlülüklerinin faiz oranlarındaki olası değişim karşısındaki duyarlılığı bütüncül
bir yaklaşımla analize konu edilmiştir. Söz konusu analiz yıl sonu itibarıyla gerçekleşen vade yapısı ve bakiyelerin tüm yıl boyunca aynı kaldığı varsayımı altında YP ve TP faiz oranlarında
yaşanan birer puanlık değişimlerin bir yıllık süre zarfında Grubun gelir hesapları ile özkaynaklarını nasıl etkilediğini göstermektedir.
Grubun faiz oranı duyarlılığının hesaplanması sırasında, piyasa değeri ile değerlenen aktif ve pasif kalemlerin kar/zararı; faiz oranlarının değişmemesi halinde portföyün bir sene sonraki
muhtemel piyasa değeri ile faiz şoku sonrasında hesaplanan portföyün bir sene sonraki değeri arasındaki farka, ilgili portföyün faiz şoku sonrasında oluşan piyasa faiz oranlarından
yenilenmesi veya yeniden fiyatlanması nedeniyle 1 senelik süre zarfında ilave olarak elde edilecek/mahrum kalınacak faiz gelirinin eklenmesi/düşülmesi suretiyle belirlenmektedir.
Diğer taraftan, cari piyasa fiyatı ile değerlenmeyen varlık ve yükümlülüklere ilişkin kar/zarar hesaplaması yapılırken sabit faizli varlık ve yükümlülüklerin vadelerinin sonunda, değişken
faizli varlık ve yükümlülüklerin ise yeniden fiyatlama dönemleri sonunda faiz şoku sonrasında oluşan piyasa faiz oranlarından yenileneceği varsayılmıştır.
Bu kapsamda, raporlama tarihinde TP ve YP faiz oranlarında 100 baz puan artma/azalma olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda Grubun bir yıl sonraki karında ve
özkaynağında meydana gelecek değişime aşağıda yer verilmiştir.
Faiz Oranındaki Değişim
(1)
Kar/Zarar Üzerindeki Etki
(2)
Özkaynak Üzerindeki Etki
(3)
TP
YP
(4)
Cari Dönem
Önceki Dönem
Cari Dönem
Önceki Dönem
100 baz puan artış
100 baz puan artış
-79.893
-202.336
-881.043
-909.325
100 baz puan azalış
100 baz puan azalış
133.312
263.737
971.396
999.981
(1)
Faiz oranlarındaki değişimin enflasyon beklentisine de yansıdığı varsayılarak hesaplanmıştır. Yukarıda belirtilen kar/zarar ve özkaynak üzerindeki etkiler vergi etkisi düşülmeden önceki değerleri ile ifade edilmiştir.
(2)
Kar/Zarar üzerindeki etki önemli ölçüde Grubun sabit faizli yükümlülüklerinin ortalama vadesinin sabit faizli varlıklarının ortalama vadesinden kısa olmasından kaynaklanmaktadır.
(3)
Özkaynak üzerindeki etki Grubun Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar kaleminde izlenmekte olan menkul kıymetlerinin gerçeğe uygun değerindeki değişimden kaynaklanmaktadır.
(4)
Her iki dönemde de Libor oranlarının düşük seviyelerde seyretmesi nedeniyle, bazı vade dilimlerinde YP faiz oranlarına uygulanan negatif yönlü şok belirtilen oranların altında kalmıştır.
a. Varlıkların, yükümlülüklerin ve nazım hesap kalemlerinin faize duyarlılığı (Yeniden fiyatlandırmaya kalan süreler itibarıyla)
:
Cari Dönem Sonu
1 Aya Kadar
1-3 Ay
3-12 Ay
1-5 Yıl
5 Yıl ve Üzeri
Faizsiz
Toplam
Varlıklar
Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar,
Satın Alınan Çekler) ve TCMB
19.847.265
12.642.711
32.489.976
Bankalar
3.213.459
1.780.087
233.134
14.833
1.134.581
6.376.094
Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara Yansıtılan
Finansal Varlıklar
580.404
563.671
754.834
216.377
72.603
315.560
2.503.449
Para Piyasalarından Alacaklar
1.109.592
198.611
1.308.203
Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar
4.726.047
7.248.318
9.611.044 13.167.082 11.753.789
503.062 47.009.342
Verilen Krediler
(1)
45.893.591
26.148.831
43.577.782 62.519.687 17.548.629
200.585 195.889.105
Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar
1.817.427
679.880
1.830.570
12.132
157.408
4.497.417
Diğer Varlıklar
1.491.447
190.971
772.450
1.946.260
119.910 30.904.348 35.425.386
ToplamVarlıklar
78.679.232 36.810.369 56.779.814 77.876.371 29.652.339 45.700.847 325.498.972
Yükümlülükler
Bankalar Mevduatı
4.012.011
1.266.368
1.815.981
64.168
763.508
7.922.036
Diğer Mevduat
73.322.388 26.617.230
8.785.633
3.077.821
6.386 34.469.796 146.279.254
Para Piyasalarına Borçlar
22.730.348
934.183
959.902
24.624.433
Muhtelif Borçlar
776.231
2.071
4.488
17.058.833 17.841.623
İhraç Edilen Menkul Değerler
(2)
2.546.925
5.099.680 4.498.481
9.807.157
6.174.448
28.126.691
Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar
8.098.278 23.700.577
8.918.789
1.592.522
3.304.204
45.614.370
Diğer Yükümlülükler
(3)(4)
565.262
309.106
383.789
97.308
8.483 53.726.617 55.090.565
ToplamYükümlülükler
112.051.443 57.927.144 25.364.646 14.643.464 9.493.521 106.018.754 325.498.972
Bilançodaki Uzun Pozisyon
31.415.168 63.232.907 20.158.818
114.806.893
Bilançodaki Kısa Pozisyon
-33.372.211
-21.116.775
-60.317.907 -114.806.893
Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon
214.415
3.526.599
2.607.345
6.348.359
Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon
-2.106.259 -1.956.582
-1.991.965 -6.054.806
Toplam Pozisyon
-33.157.796 -17.590.176 34.022.513 61.126.648 18.202.236 -62.309.872
293.553
(1)
Faktoring alacakları dahil bakiyelerdir.
(2)
Bilançoda sermaye benzeri krediler altında sınıflanmış olan 4.047.133 TL tutarındaki ihraç edilen ikincil sermaye benzeri kredi niteliğini haiz tahvilleri de içermektedir.
(3)
Özkaynaklar toplamı faizsiz sütununda gösterilmiştir.
(4)
Müstakriz fonlar 1 aya kadar vade diliminde gösterilmiştir.